3 onthoudingen

Uit dharma-lotus.nl
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

De Boeddhistische opsommingen

In de boeddhistische filosofie (de Dharma) komen veel opsommingen voor; de 4 dit, de 7 dat, de 12 zo... In de tijd dat Gautama de Boeddha leefde (563-483 v.Chr.) was bijna iedereen analfabeet en middels deze opsommingen was de filosofie beter uit te leggen en te onthouden. Deze filosofie is door de jaren heen nauwelijks veranderd en zo bestaan de opsommingen nog steeds. De opsommingen dienen als kapstok waar de filosofie aan hangt en in lezingen en lessen wordt vaak verwezen naar een bepaalde opsomming. Op deze wiki is een aparte categorie opgenomen met de meest voorkomende opsomming. Eén van de opsommingen is onderstaande...

De 3 onthoudingen

De 3 onthoudingen (virati's) zijn die (mooie) mentale factoren die bijdragen aan het voorkomen van lijden in spreken, handelen en levensonderhoud. Er zijn drie typen van onthoudingen:

natuurlijke onthouding (sampattavirati)

Dit is het onthouden van onzuiver gedrag als de gelegenheid zich voordoet op basis van ego-gerichte factoren zoals status, aanzien of beroep. Iemand kan zich onthouden van stelen uit angst betrapt te worden wat zijn status zou schaden. Dit is een vorm van onthouden vanuit een onzuivere intentie en is conditioneel.

onthouding door het opnemen van leefregels (samãdãnavirati)

Dit is het conditioneel naleven van leefregels om zodoende te voorkomen dat we lijden veroorzaken middels ons gedrag. Een verschil met natuurlijke onthouding is dat we door het opnemen van leefregels de gelegenheid tot onzuiver gedrag deels uitbannen. Een monnik leeft in een klooster en en heeft geen bezit, heeft geen baan of andere verantwoordelijkheden en komt zodoende niet in situaties waar bijvoorbeeld een getrouwde burger wel in verkeert. De gelegenheid tot onzuiver gedrag is dan deels afwezig en zodoende komt deze onthouding voort uit sillã.

onthouding door uitroeiing (samucchedavirati)

Dit is de meest zuivere vorm van onthouding omdat deze voortkomt vanuit een zuivere intentie. Iemand hoeft zich niet te onttrekken aan situaties om zich toch zuiver te gedragen. Het zuivere gedrag komt voort uit een diepgeworteld inzien en begrip dat bhavana-maya pañña wordt genoemd. Dit uitroeien is een proces op zich waarin de vier onbegrensdheden ontwikkeld dienen te worden en van daaruit is onthouding door uitroeiing pas mogelijk.

Volledig artikel

Een volledig artikel over dit thema kan je vinden op 8-voudige pad.