4 verwezenlijkingen
In de boeddhistische dharma wordt weinig gesproken over wat precies de verlichting/realisatie inhoud. Er wordt wel gesproken hoe deze verlichting/realisatie is te bereiken en welke karaktereigenschappen iemand gaat loslaten of creëren op weg naar dit stadium. Door het loslaten van deze karaktereigenschappen zijn er 4 verwezenlijkingen die uiteindelijk leiden naar de verlichting. Je kunt ze zien als tussenstation op weg naar Verlichting.
- 1e verwezenlijking: het pad van stroom-betreden (sotãpatti-maggacitta)
- 2e verwezenlijking: het pad van nog-eenmaal-terugkeren (sakadãgãmi-maggacitta)
- 3e verwezenlijking: het pad van niet-meer-terugkeren (anãgãmi-maggacitta)
- 4e verwezenlijking: het pad van arhatschap (arahatta-maggacitta)
→ Zie hier een volledig artikel over de Verlichting.
De 4 condities die leiden tot de 4 verwezenlijkingen
Er zijn 4 condities waar aan een leerling moet voldoen om aan tot de 4 verwezenlijkingen (iddhipãdã) te komen (DN33§1.11(13), SN55.5/10/50), SN55.55-58)
- Omgaan met goede mensen (sappurisa-samseva),
- De ware Dharma horen (saddhammasavvanaṃ)
- Wijze of zorgvuldige aandacht (yoniso manasikara),
- De Dharma beoefenen in overeenstemming met de Dharma (dhammanudhamma-patipatti).
Wanneer deze vier condities zijn vervuld, leiden ze ook tot de groei van wijsheid. (SN55.62-74, AN4.248). Ze worden ook opgesomd als de vier dingen die een mens behulpzaam zijn. (AN4.249)
De 4 wegen tot verwezenlijking
De 4 wegen tot verwezenlijking (iddhipãdã) zijn gelijk aan de 4 dominante factoren (adhipati) wanneer ze instrumenteel zijn in het bereiken van een doel. Ze zijn echter alleen iddhipãdã wanneer ze worden aangewend bij het bereiken van de 4 verwezenlijkingen.
De 4 wegen tot verwezenlijking zijn:
- wens
- energie
- bewustzijn
- onderzoek