Test en Grote lisdodde: verschil tussen pagina's

Uit dharma-lotus.nl
(Verschil tussen pagina's)
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Geen bewerkingssamenvatting
 
Geen bewerkingssamenvatting
 
Regel 1: Regel 1:
{| class="wikitable"
{{#seo:
|rowspan="37"|Boeddhistische kosmologie||rowspan="36"|verticale kosmologie||rowspan="4"|vormloze werelden||wereld van noch perceptie noch niet-perceptie
|title=Grote lisdodde. Wilde planten die je kunt eten.
|-
|titlemode=append
|wereld van het Niets
|keywords=eten, eetbaar, voeding, gezond, berm, bermplanten, smakelijk, plant, planten, kruiden
|-
|description=Overzicht van enkele eetbare wilde planten die je overal in Nederland kunt vinden
|wereld van het oneindige bewustzijn
}}
|-
[[File:Zaadpluizen grote lisdodde (Typha latifolia). Locatie, De Famberhorst 03.JPG|350px|thumb|Grote Lisdodde]]
|wereld van oneindige ruimte
{{Poster voeding}}
|-
De '''grote lisdodde''' (Typha latifolia L.) is een tot ruim 2 meter hoge plant van voedselrijke oevers met lange grote bladeren, en een lichtbruine aar aan het uiteinde van zijn stengels. De plant bloeit in juni tot juli met de mannelijke aar meestal direct boven de vrouwelijke, waaraan de bloemen zitten. Bij rijpheid zijn de vrouwelijke aren zwartachtig bruin, ook wel sigaren genoemd.
|rowspan="18"|vormrijke werelden||rowspan="5"|zuivere verblijfplaatsen (non-returners)||wereld van deva's gelijk in rang
|-
|wereld van helderziende deva's
|-
|wereld van de prachtige deva's
|-
|wereld van de onbezorgde deva's
|-
|wereld van de niet vallende deva's
|-
|rowspan="4"|Bṛhatphala-werelden (vierde Jhãna)||wereld van bewust-onbewuste mensen
|-
|wereld van de deva's van hongerige schimmen
|-
|wereld van de deva's die de nakomelingen van verdienste zijn
|-
|wereld van de wolkenloze deva's
|-
|rowspan="3"|Śubhakṛtsna-werelden (derde Jhãna)||wereld van deva's van totale schoonheid
|-
|wereld van deva's van schoonheid
|-
|wereld van deva's van beperkte schoonheid
|-
|rowspan="3"|Ābhāsvara-werelden (tweede Jhãna)||wereld van deva's van bezittende pracht
|-
|wereld deva's van licht
|-
|wereld van deva's van beperkt licht
|-
|rowspan="3"|Brahmā-werelden (eerste Jhãna)||wereld van de Grote Brahmā
|-
|wereld van de ministers van Brahmā
|-
|wereld van de medebestuurders van Brahmā
|-
|rowspan="15"|verlangens-werelden||rowspan="4"|Hogere hemelen||hemel van deva's met macht over (anders) creaties
|-
|wereld van deva's met vreugde in hun creaties
|-
|wereld van de vreugdevolle deva's
|-
|hemel zonder strijd
|-
|rowspan="3"|lagere hemelen||wereld van de 33 deva's
|-
|wereld van de [[4 hemelse koningen]]
|-
|wereld van de Asura's
|-
|rowspan="6"|aardse werelden||ligt in het zuiden en is de woonplaats van gewone mensen
|-
|ligt in het oosten
|-
|ligt in het westen
|-
|ligt in het noorden
|-
|bevat alle dieren en is in staat het lijden van allen te voelen
|-
|het rijk waar geesten en ongelukkige geesten
|-
|de hel
|-
|horizontale kosmologie||2.2||2.3


|}<noinclude></noinclude>
De grote lisdodde is een zeer algemene plant en komt voor aan waterkanten in zeer voedselrijke omstandigheden en in zure, voedselrijke vennen en plassen. De plant komt niet voor aan grote open wateren. De plant kan zich onder gunstige omstandigheden vrij snel door middel van wortelstokken verspreiden. 

 
==Toepassingen==
In het voorjaar kunnen de witte jonge scheuten als een soort asperges gegeten worden. Verwijder de scheuten waar je niet met je nagel doorheen kan drukken. Mogelijke bewerkingen: koken, wokken, bakken, stoven en in soepen. Verder rauw te gebruiken in salades. Smaakt naar komkommer.
 
Oogsten totdat de groene kolven (bloemen) zich beginnen te vormen. Die moeten iets langer gekookt worden (15 min.). Als deze aren geel verkleuren (uiteindelijk worden ze de bekende bruine sigaren) kan het pluis verzameld worden. Door de stengel voorzichtig te buigen en te tikken op de mannelijke aar, komt het stuifmeel vrij en kan met behulp van een papieren boterhamzakje opgevangen worden. Te gebruiken als meel.
 
De pluis uit de rijpe bloeiwijze vormt een goede tondel bij het aanmaken van vuur. De wortelstokken zijn zeer zetmeelrijk en een bron van voedsel. De wortels worden gebakken in een open vuur (hete as of kolen), waarbij de wortelbast als een soort bescherming dient tegen het vuur. Na tien tot twintig minuten kan de wortel worden opengescheurd en de zetmeel rijke vezels eruit worden gehaald. De vezels zijn direct eetbaar.
{{eetbare planten}}
[[categorie:eetbare wilde planten]]

Huidige versie van 18 dec 2022 om 18:06

Grote Lisdodde

De grote lisdodde (Typha latifolia L.) is een tot ruim 2 meter hoge plant van voedselrijke oevers met lange grote bladeren, en een lichtbruine aar aan het uiteinde van zijn stengels. De plant bloeit in juni tot juli met de mannelijke aar meestal direct boven de vrouwelijke, waaraan de bloemen zitten. Bij rijpheid zijn de vrouwelijke aren zwartachtig bruin, ook wel sigaren genoemd.

De grote lisdodde is een zeer algemene plant en komt voor aan waterkanten in zeer voedselrijke omstandigheden en in zure, voedselrijke vennen en plassen. De plant komt niet voor aan grote open wateren. De plant kan zich onder gunstige omstandigheden vrij snel door middel van wortelstokken verspreiden. 


Toepassingen

In het voorjaar kunnen de witte jonge scheuten als een soort asperges gegeten worden. Verwijder de scheuten waar je niet met je nagel doorheen kan drukken. Mogelijke bewerkingen: koken, wokken, bakken, stoven en in soepen. Verder rauw te gebruiken in salades. Smaakt naar komkommer.

Oogsten totdat de groene kolven (bloemen) zich beginnen te vormen. Die moeten iets langer gekookt worden (15 min.). Als deze aren geel verkleuren (uiteindelijk worden ze de bekende bruine sigaren) kan het pluis verzameld worden. Door de stengel voorzichtig te buigen en te tikken op de mannelijke aar, komt het stuifmeel vrij en kan met behulp van een papieren boterhamzakje opgevangen worden. Te gebruiken als meel.

De pluis uit de rijpe bloeiwijze vormt een goede tondel bij het aanmaken van vuur. De wortelstokken zijn zeer zetmeelrijk en een bron van voedsel. De wortels worden gebakken in een open vuur (hete as of kolen), waarbij de wortelbast als een soort bescherming dient tegen het vuur. Na tien tot twintig minuten kan de wortel worden opengescheurd en de zetmeel rijke vezels eruit worden gehaald. De vezels zijn direct eetbaar.

Eetbare wilde planten
Adelaarsvaren - Brandnetel - Dennentopjes - Daslook - Dovenetel - Duizendblad - Grote lisdodde - Hondsdraf - Heermoes - Judasoor - Klaver - Kleefkruid - Kleine veldkers - Linde - Look-zonder-look - Madeliefjes - Oesterzwam - Paardenbloem - Vogelmuur/Kippemuur - Waterkers - Weegbree - Zevenblad - Zuring