Tantra en 4 edele waarheden: verschil tussen pagina's

Uit dharma-lotus.nl
(Verschil tussen pagina's)
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Geen bewerkingssamenvatting
 
 
Regel 1: Regel 1:
{{#seo:
{{sjabloon:boeddhisme}}
|title=Alles over tantra
De '''4 edele waarheden''' (cattãri ariyasaccãni), en het daaruit voortkomende [[8-voudige pad]], vormt de basis van de [[Dharma|boeddhistische filosofie]]. Al in zijn eerste leerrede in juli 589 v. Chr. in het Hertenpark van [[Sarnath]] (nabij Varanasi, [[Het Boeddhisme in India|India]]) maakt [[Gautama de Boeddha]] melding van deze waarheden:
|titlemode=append
|keywords=tantra, sessie, sessies, Kum-nye, boeddhisme, erotiek, bloot, massage, opleiding, cursus
|description=Alle informatie over Tantra in het algemeen en Kum-nye tantra in het bijzonder.
}}
{{Tantra}}
[[Bestand:Tantra-sessie.JPG|thumb|link=http://www.tantra-lotus.com/inschrijfformulier-massage.asp|[http://www.tantra-lotus.com/inschrijfformulier-massage.asp Boek hier een massage of sessie]]]
[[Prana]] (qi, ki, chi, grondluminescentie) is onze levensenergie die als enige energie altijd in ons aanwezig is. Het is de energie die we ervaren als we gelijkmoedig zijn, in rust en balans zijn, intens genieten om simpele eenvoud, alert + leegte + vreugde tegelijk ervaren.  
Omdat het lichaam altijd functioneert op de grootst mogelijk aanwezige energie én het mogelijk is om middels bepaalde oefeningen prana te vergroten kunnen we ervoor zorgen dat prana de grootst mogelijke energie is in het lichaam. Het lichaam functioneert dan op de energie van de rust en balans en alle reacties van het lichaam zijn dan ook in rust en balans; gedachten komen tot rust, lichaamsprocessen komen tot rust, emoties en gevoelens komen tot rust... alles komt tot rust.
Dit stadia, dit ervaren, dit is '''Tantra'''.


==Boeddhistische tantra==
==1e leerrede van Gautama de Boedha==


Toen [[Gautama de Boeddha]] gevraagd werd wat voor hem de kern van zijn [[dharma]] was antwoordde hij:
''[[Monnik|Monniken]], er zijn 2 extremen die door iemand die de thuisloosheid is ingetrokken , niet gevolgd moeten worden. Welke twee? De overgave aan het najagen van zinnelijk genot, te vinden in zintuiglijke objecten, die laag is, vulgair, de weg van de gewone mensen, onedel, onheilzaam, en de overgave aan zelfkwelling, die leedvol is, onedel, onheilzaam - deze beide extremen vermijdend monniken, is de voleindigde ontwaakt tot de middenweg, die de ogen opent, die kennis brengt, die leidt tot vrede, tot direct inzicht, tot ontwaken, tot nirvana.''


:"Het is de taak van elke beoefenaar om in balans te komen''
''En wat monniken is de middenweg waartoe de Voleindigde ontwaakt is? Het is dit edele 8-voudige pad, namelijk; zuiver spreken, zuiver handelen, zuiver levensonderhoud, zuivere concentratie, zuivere neutraliteit, zuivere observatie, zuivere gedachten en zuiver inzicht. Dit monniken, is die middenweg waartoe de Voleindigde ontwaakt is, die de ogen opnet, die kennis brengt, die leidt tot vrede, tot direct inzicht, tot ontwaken, tot nirvana.
:"en in balans te blijven.''
Dit monniken is de edele waarheid van het lijden...'' ([[Pali-canon]]: Sacca-Samyutta, SN 56.11).


Dit antwoord heeft hij gedurende zijn leven meerdere keren gegeven en vormt de kern van de boeddhistische tantristische visie. Daarnaast onderwees hij een scholastieke boeddhistische visie.
Waarna de 4 stadia van de 4 edele waarheden uitgelegd worden. Dit staat beschreven in meerdere sutta's (SN 56.11, MN 141, DN 22) en in vele andere sutta's worden de 4 edele waarheden aangehaald. Het is vaak de eerste dharma lezing die gegeven wordt binnen een retraite en ook Gautama de Boeddha begon zijn lezingen vaak met dit onderdeel. Het welbekende 8-voudige pad komt voort uit de 4 edele waarheden en tegelijk zijn de waarheden een soort "test" om in te zien hoe ver het begrip van een toehoorder is.  
De scholastieke boeddhistische visie heeft een hele duidelijke structuur waar middels onthoudingen de beoefenaar zichzelf behoedde van bepaalde omstandigheden die hem in onbalans zou kunnen brengen. Zo mocht een monnik geen vrouwen ontmoeten en geen werk of bezit hebben. Door zich te houden aan de regels ontstond er een kunstmatig veld van rust en balans waarin grote groepen beoefenaars konden gedijen in hun tantra-Yoga.
De tantristische visie richtte zich niet op regels en structuur, maar op de energie. Rust en balans komt namelijk voort uit de prana-energie en deze is voelbaar. Als je je volledig richt op het ervaren van deze energie heb je geen enkele regel of structuur nodig. Elke handeling voortkomend uit prana is namelijk een handeling voortkomend uit balans en zal nooit lijden kunnen veroorzaken.  


[[Gautama de Boeddha]] wist dat de beste manier om iets te leren  het eigen ondervinden is. Tijdens het eigen ondervinden worden hindernissen en valkuilen ervaren en deze maken deel uit van het leerproces namelijk; als iets je hindert wil je dat deze stopt. Deze leermethode wordt cinta-mayã pañña genoemd; 'wijsheid door ervaring verkregen'. Pas als de beoefenaar vanuit eigen ondervinden geen vooruitgang boekt krijgt hij specifiek onderricht van zijn leraar; suttã-mayã pañña; 'wijsheid ontvangend verkregen'.
==De 4 edele waarheden==
Tantra is dus een manier van leven waarbij er een focus is op de balans om te zorgen dat deze balans continu aanwezig is. Voorts is het belangrijk om je te vertrouwen op deze balans zodat je je steeds minder hoeft te vertrouwen op structuur en conditioneringen.


==3 Transformatie processen==
De 4 waarheden zijn 4 op elkaar volgende inzichten die iemand dient te begrijpen alvorens met inzicht-meditatie (zoals vipassana) te kunnen beginnen; als iemand begeerte niet ziet als een bron van lijden maar als een bron van geluk dan zal diegene geen reden zien om deze begeerte los te gaan laten. Zijn vipassana oefeningen zullen niet verder gaan dan het ervaren van rust aan de oppervlakte.
De 4e edele waarheid volgt dus op het inzien van de 3e edele waarheid die volgt op het inzien van de 2e die volgt op het inzien van de 1e;


Tantra is dus het verblijven in de prana energie en dit laten transformeren. In totaal zijn er 3 [[transformatie processen]]:
* 1e edele waarheid: dhukka - het leven bestaat uit lijden
* 2e edele waarheid: Samudaya - de oorzaak van dit lijden
* 3e edele waarheid: Nirodha - de waarheid van het verdwijnen van het lijden
* 4e edele waarheid: Magga - de waarheid (Dharma) van de weg. Magga verwijst naar het 8-voudige pad
===1e edele waarheid: dhukka - het leven bestaat uit lijden===


Gautama de Boeddha beschreef dhukka (Pali; lijden, stress, angst, ontevredenheid) als volgt:


<table border="1" cellspacing="1" width="600px">
''"Dit, monniken, is de Edele Waarheid van Dukkha: geboorte is lijden, ouderdom is lijden, ziekte is lijden, de dood is lijden, verdriet en weeklagen, pijn, smart en wanhoop zijn lijden; omgaan met hetgeen waarvan je een afschuw hebt is lijden, gescheiden worden van het geliefde is lijden, niet krijgen wat men wil hebben is lijden – kortom, de vijf groepen (die object zijn) van hechten, zijn lijden."'' (Mahã-Satipatthãna-Sutta, DN 22, ii 306, 18).
<tr>
<td bgcolor="#F7F3D7">proces</td>
<td bgcolor="#F7F3D7">transformatie</td>
<td bgcolor="#F7F3D7">staat van inzicht</td>
<td bgcolor="#F7F3D7">rest-energie</td>
</tr>
<tr>
<td>Shiva + Parvati &#8594; prana</td>
<td>1e transformatie</td>
<td>Sutta-mayã pañña</td>
<td>fysieke opwinding</td>
</tr>
<tr>
<td>prana &#8594; helende energie</td>
<td>2e transformatie</td>
<td>Cintã-mayã pañña</td>
<td>healing</td>
</tr>
<tr>
<td>helende energie &#8594;
inzicht energie</td>
<td>3e transformatie</td>
<td>Bhãvanã-mayã pañña</td>
<td>inzichten / gaven</td>
</tr>
</table>


Dhukka is datgene wat je waarneemt aan de oppervlakte (rüpa) en waar je bewust van bent. Dhukka is het gevolg van een gevolg van een gevolg maar is nooit de bron zelf.
Deze 1e edele waarheid legt uit dat het leven uit lijden bestaat. Niet enkel en alleen, maar lijden is een onlosmakelijk onderdeel van het leven zoals de mens deze kent. Alleen al het verouderingsproces, ziek worden of het overlijden (van naasten) brengt lijden met zich mee. Dit lijden kan zich op verschillende manieren manifesteren en wordt per onderdeel uitgelegd:


* geboorte
* ouderdom - ouder worden, aftakelen, tanden verliezen, grijs worden, gerimpelde huid krijgen, vitaliteit verliezen, zintuigen die achteruit gaan
* sterven
* droefenis - leed, treurnis, smart, innerlijk verdriet, verslagenheid
* weeklagen - gejammer, lamenteren, wenen, huilen
* pijn - lichamelijk leed, lichamelijk ongemak, leedvol onaangenaam gevoel dat ontstaat uit contact van het lichaam met iets
* terneergeslagenheid - geestelijk ongemak, leedvol onaangenaam gevoel dat ontstaat uit contact van de geest met iets
* vertwijfeling - wanhoop, zorgen, gekweldheid, verscheurdheid
* niet krijgen wat men wenst
* de 5 geledingen van het toe-eigenen - lichaam, gevoelens, cognitie, drijfveren, gewaarwordingen


De 3 transformaties vatten het gehele spirituele proces in een notendop samen. Het zijn de overgangen van de ene naar de andere energie en tijdens elk proces wordt er eveneens een rest-energie gevormd die zeer sterk voelbaar kan zijn. Zo sterk zelfs dat de valkuil; meegaan in deze rest-energie, soms wagenwijd open staat.
→ [[5 khanda's|lees hier verder...]]


Hoe de prana neergezet wordt is eigenlijk niet heel erg belangrijk, en elke transformatie kent ook zijn eigen technieken. Door schoonheid in muziek of de natuur middels de zintuigen te ervaren kan prana ervaren worden. Bij een massage of duo-yoga sessie zorgt een tantric ervoor dat de prana opgebouwd wordt vanuit Shiva en Parvati en stuurt vervolgens de prana in de verschillende transformatieprocessen.
Je kunt het lijden zien als onderdeel van het leven en accepteren voor wat het is. Je kunt het proberen te camoufleren middels fijne gedachten en positief denken. Je kunt het karma of lot noemen en je kunt het zien als een opdracht van god. Dit wordt gezien als een onjuiste denkwijze aangezien het lijden wel degelijk overkomelijk is door in te zien wat de processen van het lijden zijn. Er dient een inherente behoefte te bestaan om niet genoegen te nemen met dit lijden. vandaar ontstaat de vraag waar dit lijden vandaan komt en of lijden wel zin heeft.
Toch blijft andere energiestromen aanwezig. Elk proces, elke gedachte, emotie, gemoedstoestand, gevoel of gewaarwording is een (uiting van) energie. Vergelijk het met een equalizer waarbij de tonen van de muziek als opgaande balkjes omhoog en omlaag gaan. Zo gaan ook alle energiestromingen op en neer in het lichaam, en het lichaam reageert op de grootst aanwezige energie.
Om deze vraag te beantwoorden gaan we naar de 2e waarheid kijken: Samudaya.


==Balans==
===2e edele waarheid: Samudaya - de oorzaak van het lijden===
[[File:Samantabhadra 03.jpg|thumb|Samantabhadra en Samantabhadri symboliseren in de boeddhistische Tantra de man-vrouw verhouding]]
Boosheid is iets wat je overkomt: je wordt boos. Je bent het niet altijd, het is niet je natuurlijke staat, je wordt boos, je wordt verdrietig, je wordt jaloers, je krijgt angst. Gelijkmoedig wordt je niet, je bent het al. Het is de natuurlijke staat van de mens en wordt veroorzaakt door prana. Echter, prana wordt vaak overschaduwt door andere energie zoals boosheid, verdriet of angst. Als deze afwezig zijn blijft de prana vanzelf over.
Er zijn nu 2 manieren om in de prana energie te komen:


* zorgen dat alle andere energieën niet of nauwelijks aanwezig zijn
Gautama de Boeddha beschreef Samudaya als volgt:
* zorgen dat prana groter wordt dan alle andere energieën.


===zorgen dat alle andere energieën niet of nauwelijks aanwezig zijn===
''"Dit monniken, is de Edele Waarheid van de Oorzaak van Lijden: het is de hunkering die wedergeboorte (patisandhi) veroorzaakt en welke gepaard gaat met begeerte en wellust, en welke bevrediging zoekt in dingen, dan weer hier, dan weer daar, namelijk: hunkering naar zintuiglijke geneugten (kama tanha), hunkering naar bestaan, en hunkering naar niet-bestaan."'' (Mahã-Satipatthãna-Sutta, DN 22, ii 306, 19).


Om dit voor elkaar te krijgen moeten we gaan onderzoeken waar deze andere energieën vandaan komen. De tantra-dharma beschrijft dat de conditionering uiteindelijk de veroorzaker is van alle in-onbalans-verkerende energieën. Als de conditionering zegt: "als ik schone kleren heb aangedaan moeten deze minimaal 2 dagen schoon blijven", dan zal er ergernis in je ontstaan als er na 5 minuten als een vlek op je shirt zit. En hoe meer conditioneringen wij hebben, hoe vaker we uit balans geraken. Andersom kan je dit ook zeggen: hoe minder conditioneringen wij hebben, hoe minder vaak wij in onbalans geraken. het loont dus de moeite deze conditioneringen te gaan onderzoeken en je telkens af te vragen wat de waarde is van deze conditionering; staat deze wel goed, kan deze niet weg, en wat ligt er aan de andere kant van de conditionering?
"De oorzaak van het lijden" wordt ook wel "de drie bronnen van lijden" of "de drie mentale vergiften" genoemd:
De conditionering (grens) onderzoeken is deze van alle kanten te bekijken, er overheen te gaan. Ook dit doen we binnen de tantra. Tantra gaat dus over grenzen om er vervolgens achter te komen dat de conditionering (vaak) onjuist is, verkeerd staat of in zijn geheel weg kan. Dit is een meer therapeutische benadering van de tantra.


===zorgen dat prana groter wordt dan alle andere energieën===
* begeerte
* aversie
* onwetendheid


Tantra hoeft niet altijd therapeutisch en zwaar en moeilijk te zijn. Tantra is ook iets om van te genieten en dat is gelukkig heel goed mogelijk, ook al zijn er vele andere energieën in het lichaam aanwezig. Het lichaam reageert altijd op de energie die op dat moment het grootste is. Zo kan je boos zijn én verdrietig en toch voornamelijk reageren vanuit boosheid (de energie van boosheid is dan leidend). Maar je kan ook boos én verdrietig zijn en reageren vanuit verdriet (de energie van verdriet is dan leidend). We hoeven dus alleen maar de prana zo groot mogelijk te krijgen in het lichaam om te zorgen dat het gehele lichaam gaat reageren op deze prana. Dit doen we met de massage, yoga, meditatie en sessie.
Begeerte en aversie zijn eigenlijk hetzelfde omdat beiden voortkomen uit 'willen'; begeerte is het wel willen, aversie is het niet-willen. Hoewel het begeren (en dus aversie) heel breed en uitgewaaierd over alle aspecten van het leven kan gaan richt het zich uiteindelijk altijd op 3 aspecten ((AS VII, #38):
Prana laat zich aanmaken door de samenvoeging (1e transformatie) van Shiva en Parvati, de 2 energieën die de basis vormen voor elke (on)balans in het lichaam. Het is nu de kunst deze prana heel groot neer te zetten en door te laten stromen door het gehele lichaam. Als dat lukt, dan beoefenen we tantra.


==Rest energie==
* verlangen naar zintuiglijk genot (kãmatanhã)
* verlangen naar voortbestaan (bhavatanha)
* verlangen naar vernietiging (vibhavatanhã), idem als aversie


Het is niet verwonderlijk dat de [[seksuele energie]] vaak gezien wordt als dé werkende energie binnen de tantra. Het is echter een onjuiste aanname aangezien de fysieke opwinding (die heel makkelijk zelf kan transformeren naar seksuele energie) de rest-energie is die ontstaat bij de 1e transformatie.  
De reden dat je wel of niet iets wilt is de onwetendheid die schuilt in de motivaties. Onwetendheid creëert dus begeerte en aversie. In de Mahã-Satipatthãna-Sutta (DN 22) staat beschreven hoe begeerte ontstaat en langs welke stappen het verloopt. Een zelfde volgorde kun je invullen vanuit de aversie kant:
Tantra is geen alternatieve geneeswijze en toch wordt tantra soms zo gezien. Als prana de grootste energie in het lichaam is, is het lichaam volledig in balans. Als dit een langdurig karakter heeft komen alle menselijke processen op alle vlakken (fysiek, emotioneel, mentaal) in balans. Het zelfhelende vermogen van het lichaam krijgt zodoende alle kans zijn werk te doen en dat is het helende aspect van tantra.  
In het spirituele proces wat tantra uiteindelijk is scherpen we ons bewustzijn wat grotendeels bestaat uit onze 6 zintuigen. Door de balans in het lichaam gaan deze beter hun werk doen en merken we de signalen beter op. Het is echter niet zo dat we nu opeens paranormaal begaafd of hoog sensitief zijn.
Seksuele energie, healing en gaven zijn bijkomstigheden die niet bepalend zijn en ook inherent niets met tantra te maken hebben.


==Tantra in alles==
* Begeerte komt op bij alles wat aantrekkelijk van aard is, daar richt begeerte zich op,
* de zintuigpoorten (oog, oor, neus, tong, tastzin, geest) zijn aantrekkelijk van aard,
* vormen, geluiden, geuren, smaken, tastbare dingen en objecten van de geest zijn aantrekkelijk van aard,
* waarneming met het oog, oor, neus, tong, tastzin en de geest is aantrekkelijk van aard,
* indrukken van het oog, oor, neus, tong, tastzin en de geest is aantrekkelijk van aard,
* de daaruit ontstane gevoelens zijn aantrekkelijk van aard,
* voorstelling van vormen, geluiden, geuren, smaken, tastbare dingen en objecten van de geest zijn aantrekkelijk van aard,
* het gericht zijn op deze zintuiglijke objecten is aantrekkelijk van aard,
* de begeerte naar deze zintuiglijke objecten zijn aantrekkelijk van aard,
* het richten van de gedachte op deze zintuiglijke objecten is aantrekkelijk van aard,
* het overwegen van deze zintuiglijke objecten is aantrekkelijk van aard, daar richt begeerte zich op.


Tantra beperkt zich niet alleen tot de massage, yoga, meditatie of sessie. Tantra is het stadia waarin prana de grootst aanwezige energie in het lichaam is. Dat kan op elk moment zowel bewust als onbewust en zowel opgewekt als spontaan plaatsvinden. Hoe minder jij gebonden bent aan regels en conditioneringen hoe meer je in balans zult zijn. Je hoeft niet de conditioneringen te volgen, volg alleen maar je eigen prana stroming. Prana is balans en elke handeling voortkomende uit balans creëert balans. Als je in prana bent hoef je dus nooit 'bang' te zijn dat je een onjuiste handeling doet. Je wordt vrijer omdat je datgene doet wat zuiver is voor jou. Niet gezien vanuit je ego (egoïsme) maar neutraal geobserveerd. Zodoende is tantra altijd meditatief en leer je om bewuster om te gaan, neutraler te kijken en direct op te merken als je in onbalans komt. Of je dan meegaat met deze onbalans of niet is dan een keuze die jij bewust dient te maken. Dit geldt dus voor het hele leven, in al zijn activiteiten en bezigheden.
Wat hier bedoelt wordt is dat alles wat van aantrekkelijke aard is een uitnodiging herbergt om te begeren. Het lijden zit hem niet in de aantrekkelijke dingen maar in het begeren van de aantrekkelijke dingen. Dit begeren is een bijna logisch gevolg op het ervaren van aantrekkelijke dingen. Het begeren is lijden om meerdere redenen:


==De Tantra's==
* begeren is datgene willen hebben wat je (nog) niet hebt. Dit leidt tot verlangen,
* begeren is het koesteren van datgene je wel hebt, hopende dat het nooit verouderd, veranderd, kapot gaat. Dit leidt tot zorgen,
* begeren is een scheidslijn tussen datgene je wel wilt en datgene je niet wilt,
* begeren leidt tot hoop en verwachting en op een bepaalde uitkomst van een situatie,
* begeren leidt tot jaloezie, teleurstelling en boosheid als de verwachting niet uitkomt,
* begeren leidt tot en slecht zelfbeeld als de niet uitgekomen verwachting jezelf betreft.


Het thema leegte (sûnyatâ) is de basis voor de opkomst van tantra zowel in het hindoeïsme als in het boeddhisme en de benaming voor de belangrijkste groep geschriften, de Tantra's, binnen het vajrayaìta-boeddhime (Tibetaans-boeddhisme, tantristisch boeddhisme, diamanten voertuig).
Zoals gezegd is onwetendheid de basis van begeerte en aversie. Zodra je inzicht hebt vervalt onwetendheid en daarmee de bron van aversie en begeerte.
De vraag naar inzicht is de uitnodiging naar de 3e edele waarheid; nirodha.


De [[meditatie]] technieken beschreven binnen de Tantra's kenmerkt zich door de aanwezigheid van een vaste drie-éénheid:
→ [[Mentale vergiften|lees hier verder...]]


* de persoon die mediteert
===3e edele waarheid: Nirodha - de waarheid van het verdwijnen van het lijden===
* de wegen die de mediterende volgt
* de gevolgen die de vrucht vormen van de meditatiepraktijk.


Deze drie zijn kenmerkend voor de manieren waarop tantra tot uitdrukking komt. In de woorden van de Boeddha wordt de leegte omschreven als volgt:
Gautama de Boeddha beschreef Nirodha als volgt:


* afhankelijk van de olie en van de lont brandt het licht van de lamp.
''"Dit, monniken, is de Edele Waarheid van de Opheffing van Lijden: Het is het gaandeweg verdwijnen en uiteindelijk ophouden van voornoemde begeerten. Het opgeven, het laten varen, het loslaten en de verwerping van deze hunkering zonder dat er een spoor van overblijft."'' (Mahã-Satipatthãna-Sutta, DN 22, ii 310, 20).
* het brandt niet door het ene, of door het andere alleen. of door iets uit zichzelf.
* de verschijnselen (om ons heen) bestaan op dezelfde wijze evenmin uit zichzelf.
* alle dingen zijn niet-bestaand, en zijn waanvoorstellingen.
* Nibbanna (nirvanna) is de enige waarheid. (Pali-canin: Majjhima-nikãya III 140).


Uiteindelijk bestaat alles uit leegte, is er alleen leegte. Een persoon of individu is inherent ook leeg, alleen door het geloof in een identiteit ontstaat er vorm in de leegte welk niet reëel maar gemaakt is. Dit is het begin van de dualiteit, die dus ook niet reëel maar gemaakt is:
De mens zoekt bestaansrecht en begeerte en aversie geeft dit. De wens de wereld en vooral onszelf maakbaar te maken zorgt ervoor dat we voeding blijven geven aan deze bronnen van lijden, terwijl de waarheid van geluk heel ergens anders ligt. Niet de wereld en onszelf maakbaar maken maakt ons gelukkig, maar deze accepteren zoals deze maakt ons gelukkig. Dat is de kern van de 3e edele waarheid, observeer en accepteer de dingen zoals ze zijn; pas dan zie je de diepere schoonheid ervan in.
Bij deze 3e waarheid leren we los te laten. Het loslaten is géén actief zelfstandig proces maar een gevolg van ontwikkeling waarbij inzichten worden verkregen. Inzichten verdrijft onwetendheid en als onwetendheid verdreven is zijn begeerte en aversie eveneens verdreven. Dit wordt de  onthoudingen (virati's) genoemd en er zijn 3 vormen van onthoudingen waarbij "onthouding door uitroeiing" de beste manier is om los te laten omdat het vanuit inzicht gebeurt. Middels onthoudingen zorgen we ervoor niet meer in begeerte en versie terecht te komen:


* leegte versus vorm
====natuurlijke onthouding (sampattavirati)====
* zelf versus niet-zelf
* samsãra versus nirvãna
* onwetendheid versus wijsheid


De werkelijkheid is niet te vergelijken als een leeg vast, want ook het vat zelf bestaat uit leegte. De dingen zijn leeg want ze zijn van elkander afhankelijk (pratïtya-samutpãda). Leegte is de bestaansvoorwaarde voor alle zijn en tegelijk voor de vergankelijkheid daarvan; leegte maakt ook de bevrijding uit samsára mogelijk. Leegte begrijpen door wijsheid is verwezenlijking van de verlossing. De Indiase wijsgeer Nàgârjuna (2e eeuw na Chr.) formuleerde dit als volgt:
Dit is het onthouden van onzuiver gedrag als de gelegenheid zich voordoet op basis van ego-gerichte factoren zoals status, aanzien of beroep. Iemand kan zich onthouden van stelen uit angst betrapt te worden wat zijn status zou schaden. Hoewel het onthouden ervoor zorgt dat er geen lijden wordt gecreëerd is de intentie om te onthouden onzuiver en conditioneel.


De conventionele waarheid (samvríti-satya) wordt door de doorsnee mens beschouwd als zijnde werkelijkheid. In wezen existeert zij niet, maar is alleen door het afhankelijk ontstaan naar voren getreden.
====onthouding door het opnemen van leefregels (samãdãnavirati)=====


De hoogste waarheid (paraìnartha-satya) is onuitsprekelijk en alleen intuïtief te ervaren. Daartoe behorende technieken zijn onder andere yoga en meditatie en de tantra heeft gespecialiseerd in deze intuïtieve technieken. De meer scholarische boeddhistische stromingen, zoals de [[Theravada]], verklaren 'leegte' door uit te leggen wat het niet is. De tantra kiest een meer positievere benadering door uit te leggen wat het wel is, en dit ook te laten ervaren middels intuïtief zelfonderzoek.
Dit is het conditioneel naleven van (leef)regels om zodoende te voorkomen dat we lijden veroorzaken middels ons gedrag. Een verschil met natuurlijke onthouding is dat we middels het opnemen van leefregels de gelegenheid tot onzuiver gedrag deels uitbannen. Een monnik leeft in een klooster en en heeft geen bezit, heeft geen baan en geen andere verantwoordelijkheden en komt zodoende niet in situaties waarin een getrouwde burger wel in verkeert. De gelegenheid tot onzuiver gedrag is dan deels afwezig en zodoende komt deze onthouding voort uit (leef)regels.


==Conditioneringen==
====onthouding door uitroeiing (samucchedavirati)====


het tegenover gestelde van 'Leegte' zijn de conditioneringen. Normaal' gesproken leven wij op basis van gewoontepatronen, structuren, regels, aangeleerd gedrag en de-regels-van-de-samenleving. Dit wordt binnen de tantra als geconditioneerd gedrag gezien: sillã. Deze sillã hanteren wij omdat we het idee hebben zodoende binnen de lijntjes te tekenen, het zo goed te doen, ofwel op de manier in balans te zijn. Dit is onjuist. Balans is een individueel gegeven en dat is niet te omschrijven met een collectieve regel. Een bepaalde situatie kan mij in balans brengen en jou uit balans, toch heeft geen van ons beide gelijk als we zeggen: "deze situatie is goed c.q. slecht voor je". Als iets goed voor je is dan kan je dat opmerken omdat de prana veelvuldig aanwezig is én goed stroomt.
Dit is de meest zuivere vorm van onthouding, omdat het voortkomt vanuit een zuivere intentie. Iemand hoeft zich niet te ontrekken uit situaties om zich toch zuiver te gedragen. Het zuivere gedrag komt voort uit een diepgeworteld inzien en begrijpen wat bhavana-maya pañña wordt genoemd. Dit uitroeien is een proces op zich waarin de 4 onbegrensdheden ontwikkeld dienen te worden, vandaar uit is onthouding door uitroeiing pas mogelijk. De 4 onbegrensdheden zijn:
Als iets niet goed voor je is zal een andere energie (boosheid, verdriet, angst) veelvuldig aanwezig zijn én goed stromen. Als we boos zijn dan merken we dat op, ons gehele lichaam reageert op deze boosheid (ademhaling, hartslag, adrenaline, gedachten, attitude, etc...). Boosheid is een gemakkelijk herkenbare energiestroming in ons lichaam net als verdriet of angst. Prana is ook een energiestroming in ons lichaam en ook deze kunnen we opmerken; we voelen geluk, gelijkmoedig, compassie en mededogen, we zitten dus "lekker in ons vel". Het is niet zo heel moeilijk onszelf boos te maken, maar hoe zorg je ervoor dat je in prana komt, tantra is een methode die hier helemaal op gericht is. Tantra begint als de prana veelvuldig aanwezig is én goed stroomt.


==Lezing over Tantra op YouTube==
* liefdevolle vriendelijkheid (mettã)
* gelijkmoedigheid (upekkhã)
* mededogen (karunã)
* medevreugde (muditã)


<embedvideo service="youtube">https://www.youtube.com/watch?list=UUtO0nww6pG44XHBOTbhhjZw&v=okxom7qWWAU"</embedvideo>
Onthouding door van uitroeiing is een proces op zich waarbij positieve mentale factoren eerst ontwikkeld moeten worden. Hoe je dit kunt doen laat de 4e edele waarheid ons zien: magga.


==Woordenboekje==
→ [[Liefde|lees hier verder...]]


Tantram tantrisch, Tantra-dharma.., soms is het behoorlijk ingewikkeld qua termen. Even een woordenlijstje:
===4e edele waarheid: Magga - de waarheid van de weg===


===Boeddhistische tantra===
Gautama de Boeddha beschreef Magga als volgt:
Het [[Tibetaans boeddhisme]] en dan voornamelijk de [[Dzogchen]] stroming.


===Kum-nye tantra===
''En wat dan, monniken, is de edele waarheid van de weg die leidt tot het ophouden van het lijden? Het is het 8-voudige pad..."'' (Mahã-Satipatthãna-Sutta, DN 22, ii 312, 21).
Een school binnen de Dzogchen stroming die zich helemaal richt op de oorspronkelijke boeddhistische leer.


===Tantra-dharma===
De 4e edele waarheid is de uitleg over het 8-voudige pad. Deze kan je zien als handleiding voor de 3 meditatiemethoden die Gautama de Boeddha ontwikkeld heeft: vipassana, de jjhãna's en de 4 vormen van cultiveren van aandacht. De 8 paden zijn weer opgedeeld in 3 blokken:
"De leer van de Tantra" ofwel de theorie van de tantra. Hierin wordt uitgelegd dat prana de natuurlijke staat van de mens is en dat deze middels oefening te transformeren is.


===de Tantra's===
* sillã: de beoefening van moraliteit, het onthouden van alle onheilzame handelingen van lichaam en spraak.
De boeddhistische geschriften die over de tantra gaan.
* samãdhi: de beoefening van concentratie zodat we de geest scherpen om vervolgens bewust naar onszelf te kijken en observeren.
* pañña : het ontwikkelen van wijsheid en zuiver inzicht van onze ware aard.  


===Tantra-Yoga===
{| class="wikitable"
De beoefening van de Tantra-dharma ofwel de praktijk van de tantra.
! Sillã || Samãdhi
|-
| zuiver spreken || zuiver concentratie
|-
| zuiver handelen || zuivere neutraliteit
|-
| zuiver levensonderhoud || zuivere observatie
|}<noinclude>
</noinclude>


===Tantra-yoga===
Door het beoefenen van één der meditatietechnieken ontwikkeld én doorloopt je het 8-voudige pad. Zodoende krijg je diepe inzichten over de processen van begeerte en aversie die lijden doen veroorzaken. Door deze processen wordt zuiver inzicht verworden wat onwetendheid verdrijft. Tegelijk onthoudt men zich van onzuiver gedrag door onthouding door uitroeiing.
Het yoga systeem binnen de tantra, oa de Vishna's.
Het volledig begrijpen en inzien van de 4 edele waarheden én het 8-voudige pad is een voorwaarde voor verlichting.


===Tantristisch===
==4 edele waarheden en het 8-voudige pad==
Bewust leven op de tantra manier.


===Tantrisch===
Zoals reeds gezegd is de 4e edele waarheid het 8-voudige pad. Het 8e pad is op zijn beurt weer het volledig inzien van de 4 edele waarheden. De uitleg hierover is tweeledig:
Gelijkend op. Als iets tantrisch is lijkt het op de Tantra-dharma, maar is het inherent iets anders.
Enerzijds is dit geheel een cirkelredenatie waarin het ene het andere bevestigd. Anderzijds zijn er meerdere lagen waarop inzicht verkregen kan worden; allereerst zal alles cognitief begrepen gaan worden. Het cognitief begrijpen van de 4 edele waarheden leidt tot het cognitief begrijpen van het 8-voudige pad waarna de 4 edele waarheden gevoelsmatig begrepen gaan worden, etc... Op een steeds dieper niveau komen dezelfde leerstellingen en inzichten voorbij tot aan de verlichting aan toe.
 
 
<table border="1" cellspacing="1" width="70%">
<tr>
<td width="300" bgcolor="#F7F3D7">4-edele waarheden</td>
<td bgcolor="#F7F3D7">8-voudige pad</td>
<td bgcolor="#F7F3D7">&nbsp;</td>
</tr>
<tr>
<td colspan="3">&nbsp;</td>
</tr>
<tr>
<td width="300">waarheid van het lijden</td>
<td rowspan="3" bgcolor="#F7F3D7">&nbsp;</td>
<td rowspan="10" bgcolor="#F7F3D7">&nbsp;</td>
</tr>
<tr>
<td width="300">de waarheid van de oorsprong van
het lijden</td>
</tr>
<tr>
<td width="300">de waarheid van het ophouden van het
lijden</td>
</tr>
<tr>
<td width="300">het 8-voudige pad:</td>
<td>- zuiver spreken</td>
</tr>
<tr>
<td width="300" rowspan="7" bgcolor="#F7F3D7">&nbsp;</td>
<td width="200">- zuiver handelen</td>
</tr>
<tr>
<td>- zuiver levensonderhoud</td>
</tr>
<tr>
<td>- zuivere concentratie</td>
</tr>
<tr>
<td>- zuivere neutraliteit</td>
</tr>
<tr>
<td>- zuivere observatie</td>
</tr>
<tr>
<td>- zuivere gedachten</td>
</tr>
<tr>
<td>- zuiver inzicht</td>
<td>4-edele waarheden</td>
</tr>
</table>
 
→ [[8-voudige pad|lees hier verder...]]


[[categorie: Tantra]]
[[categorie: boeddhisme]]

Versie van 12 dec 2022 05:23

Overzicht van alle boeddhistische onderwerpen
4 en 11-daagse Vipassana-meditatie retraite op Ekãyano
Boeddhistische pelgrimage door India en Nepal

De 4 edele waarheden (cattãri ariyasaccãni), en het daaruit voortkomende 8-voudige pad, vormt de basis van de boeddhistische filosofie. Al in zijn eerste leerrede in juli 589 v. Chr. in het Hertenpark van Sarnath (nabij Varanasi, India) maakt Gautama de Boeddha melding van deze waarheden:

1e leerrede van Gautama de Boedha

Monniken, er zijn 2 extremen die door iemand die de thuisloosheid is ingetrokken , niet gevolgd moeten worden. Welke twee? De overgave aan het najagen van zinnelijk genot, te vinden in zintuiglijke objecten, die laag is, vulgair, de weg van de gewone mensen, onedel, onheilzaam, en de overgave aan zelfkwelling, die leedvol is, onedel, onheilzaam - deze beide extremen vermijdend monniken, is de voleindigde ontwaakt tot de middenweg, die de ogen opent, die kennis brengt, die leidt tot vrede, tot direct inzicht, tot ontwaken, tot nirvana.

En wat monniken is de middenweg waartoe de Voleindigde ontwaakt is? Het is dit edele 8-voudige pad, namelijk; zuiver spreken, zuiver handelen, zuiver levensonderhoud, zuivere concentratie, zuivere neutraliteit, zuivere observatie, zuivere gedachten en zuiver inzicht. Dit monniken, is die middenweg waartoe de Voleindigde ontwaakt is, die de ogen opnet, die kennis brengt, die leidt tot vrede, tot direct inzicht, tot ontwaken, tot nirvana. Dit monniken is de edele waarheid van het lijden... (Pali-canon: Sacca-Samyutta, SN 56.11).

Waarna de 4 stadia van de 4 edele waarheden uitgelegd worden. Dit staat beschreven in meerdere sutta's (SN 56.11, MN 141, DN 22) en in vele andere sutta's worden de 4 edele waarheden aangehaald. Het is vaak de eerste dharma lezing die gegeven wordt binnen een retraite en ook Gautama de Boeddha begon zijn lezingen vaak met dit onderdeel. Het welbekende 8-voudige pad komt voort uit de 4 edele waarheden en tegelijk zijn de waarheden een soort "test" om in te zien hoe ver het begrip van een toehoorder is.

De 4 edele waarheden

De 4 waarheden zijn 4 op elkaar volgende inzichten die iemand dient te begrijpen alvorens met inzicht-meditatie (zoals vipassana) te kunnen beginnen; als iemand begeerte niet ziet als een bron van lijden maar als een bron van geluk dan zal diegene geen reden zien om deze begeerte los te gaan laten. Zijn vipassana oefeningen zullen niet verder gaan dan het ervaren van rust aan de oppervlakte. De 4e edele waarheid volgt dus op het inzien van de 3e edele waarheid die volgt op het inzien van de 2e die volgt op het inzien van de 1e;

  • 1e edele waarheid: dhukka - het leven bestaat uit lijden
  • 2e edele waarheid: Samudaya - de oorzaak van dit lijden
  • 3e edele waarheid: Nirodha - de waarheid van het verdwijnen van het lijden
  • 4e edele waarheid: Magga - de waarheid (Dharma) van de weg. Magga verwijst naar het 8-voudige pad

1e edele waarheid: dhukka - het leven bestaat uit lijden

Gautama de Boeddha beschreef dhukka (Pali; lijden, stress, angst, ontevredenheid) als volgt:

"Dit, monniken, is de Edele Waarheid van Dukkha: geboorte is lijden, ouderdom is lijden, ziekte is lijden, de dood is lijden, verdriet en weeklagen, pijn, smart en wanhoop zijn lijden; omgaan met hetgeen waarvan je een afschuw hebt is lijden, gescheiden worden van het geliefde is lijden, niet krijgen wat men wil hebben is lijden – kortom, de vijf groepen (die object zijn) van hechten, zijn lijden." (Mahã-Satipatthãna-Sutta, DN 22, ii 306, 18).

Dhukka is datgene wat je waarneemt aan de oppervlakte (rüpa) en waar je bewust van bent. Dhukka is het gevolg van een gevolg van een gevolg maar is nooit de bron zelf. Deze 1e edele waarheid legt uit dat het leven uit lijden bestaat. Niet enkel en alleen, maar lijden is een onlosmakelijk onderdeel van het leven zoals de mens deze kent. Alleen al het verouderingsproces, ziek worden of het overlijden (van naasten) brengt lijden met zich mee. Dit lijden kan zich op verschillende manieren manifesteren en wordt per onderdeel uitgelegd:

  • geboorte
  • ouderdom - ouder worden, aftakelen, tanden verliezen, grijs worden, gerimpelde huid krijgen, vitaliteit verliezen, zintuigen die achteruit gaan
  • sterven
  • droefenis - leed, treurnis, smart, innerlijk verdriet, verslagenheid
  • weeklagen - gejammer, lamenteren, wenen, huilen
  • pijn - lichamelijk leed, lichamelijk ongemak, leedvol onaangenaam gevoel dat ontstaat uit contact van het lichaam met iets
  • terneergeslagenheid - geestelijk ongemak, leedvol onaangenaam gevoel dat ontstaat uit contact van de geest met iets
  • vertwijfeling - wanhoop, zorgen, gekweldheid, verscheurdheid
  • niet krijgen wat men wenst
  • de 5 geledingen van het toe-eigenen - lichaam, gevoelens, cognitie, drijfveren, gewaarwordingen

→ lees hier verder...

Je kunt het lijden zien als onderdeel van het leven en accepteren voor wat het is. Je kunt het proberen te camoufleren middels fijne gedachten en positief denken. Je kunt het karma of lot noemen en je kunt het zien als een opdracht van god. Dit wordt gezien als een onjuiste denkwijze aangezien het lijden wel degelijk overkomelijk is door in te zien wat de processen van het lijden zijn. Er dient een inherente behoefte te bestaan om niet genoegen te nemen met dit lijden. vandaar ontstaat de vraag waar dit lijden vandaan komt en of lijden wel zin heeft. Om deze vraag te beantwoorden gaan we naar de 2e waarheid kijken: Samudaya.

2e edele waarheid: Samudaya - de oorzaak van het lijden

Gautama de Boeddha beschreef Samudaya als volgt:

"Dit monniken, is de Edele Waarheid van de Oorzaak van Lijden: het is de hunkering die wedergeboorte (patisandhi) veroorzaakt en welke gepaard gaat met begeerte en wellust, en welke bevrediging zoekt in dingen, dan weer hier, dan weer daar, namelijk: hunkering naar zintuiglijke geneugten (kama tanha), hunkering naar bestaan, en hunkering naar niet-bestaan." (Mahã-Satipatthãna-Sutta, DN 22, ii 306, 19).

"De oorzaak van het lijden" wordt ook wel "de drie bronnen van lijden" of "de drie mentale vergiften" genoemd:

  • begeerte
  • aversie
  • onwetendheid

Begeerte en aversie zijn eigenlijk hetzelfde omdat beiden voortkomen uit 'willen'; begeerte is het wel willen, aversie is het niet-willen. Hoewel het begeren (en dus aversie) heel breed en uitgewaaierd over alle aspecten van het leven kan gaan richt het zich uiteindelijk altijd op 3 aspecten ((AS VII, #38):

  • verlangen naar zintuiglijk genot (kãmatanhã)
  • verlangen naar voortbestaan (bhavatanha)
  • verlangen naar vernietiging (vibhavatanhã), idem als aversie

De reden dat je wel of niet iets wilt is de onwetendheid die schuilt in de motivaties. Onwetendheid creëert dus begeerte en aversie. In de Mahã-Satipatthãna-Sutta (DN 22) staat beschreven hoe begeerte ontstaat en langs welke stappen het verloopt. Een zelfde volgorde kun je invullen vanuit de aversie kant:

  • Begeerte komt op bij alles wat aantrekkelijk van aard is, daar richt begeerte zich op,
  • de zintuigpoorten (oog, oor, neus, tong, tastzin, geest) zijn aantrekkelijk van aard,
  • vormen, geluiden, geuren, smaken, tastbare dingen en objecten van de geest zijn aantrekkelijk van aard,
  • waarneming met het oog, oor, neus, tong, tastzin en de geest is aantrekkelijk van aard,
  • indrukken van het oog, oor, neus, tong, tastzin en de geest is aantrekkelijk van aard,
  • de daaruit ontstane gevoelens zijn aantrekkelijk van aard,
  • voorstelling van vormen, geluiden, geuren, smaken, tastbare dingen en objecten van de geest zijn aantrekkelijk van aard,
  • het gericht zijn op deze zintuiglijke objecten is aantrekkelijk van aard,
  • de begeerte naar deze zintuiglijke objecten zijn aantrekkelijk van aard,
  • het richten van de gedachte op deze zintuiglijke objecten is aantrekkelijk van aard,
  • het overwegen van deze zintuiglijke objecten is aantrekkelijk van aard, daar richt begeerte zich op.

Wat hier bedoelt wordt is dat alles wat van aantrekkelijke aard is een uitnodiging herbergt om te begeren. Het lijden zit hem niet in de aantrekkelijke dingen maar in het begeren van de aantrekkelijke dingen. Dit begeren is een bijna logisch gevolg op het ervaren van aantrekkelijke dingen. Het begeren is lijden om meerdere redenen:

  • begeren is datgene willen hebben wat je (nog) niet hebt. Dit leidt tot verlangen,
  • begeren is het koesteren van datgene je wel hebt, hopende dat het nooit verouderd, veranderd, kapot gaat. Dit leidt tot zorgen,
  • begeren is een scheidslijn tussen datgene je wel wilt en datgene je niet wilt,
  • begeren leidt tot hoop en verwachting en op een bepaalde uitkomst van een situatie,
  • begeren leidt tot jaloezie, teleurstelling en boosheid als de verwachting niet uitkomt,
  • begeren leidt tot en slecht zelfbeeld als de niet uitgekomen verwachting jezelf betreft.

Zoals gezegd is onwetendheid de basis van begeerte en aversie. Zodra je inzicht hebt vervalt onwetendheid en daarmee de bron van aversie en begeerte. De vraag naar inzicht is de uitnodiging naar de 3e edele waarheid; nirodha.

→ lees hier verder...

3e edele waarheid: Nirodha - de waarheid van het verdwijnen van het lijden

Gautama de Boeddha beschreef Nirodha als volgt:

"Dit, monniken, is de Edele Waarheid van de Opheffing van Lijden: Het is het gaandeweg verdwijnen en uiteindelijk ophouden van voornoemde begeerten. Het opgeven, het laten varen, het loslaten en de verwerping van deze hunkering zonder dat er een spoor van overblijft." (Mahã-Satipatthãna-Sutta, DN 22, ii 310, 20).

De mens zoekt bestaansrecht en begeerte en aversie geeft dit. De wens de wereld en vooral onszelf maakbaar te maken zorgt ervoor dat we voeding blijven geven aan deze bronnen van lijden, terwijl de waarheid van geluk heel ergens anders ligt. Niet de wereld en onszelf maakbaar maken maakt ons gelukkig, maar deze accepteren zoals deze maakt ons gelukkig. Dat is de kern van de 3e edele waarheid, observeer en accepteer de dingen zoals ze zijn; pas dan zie je de diepere schoonheid ervan in. Bij deze 3e waarheid leren we los te laten. Het loslaten is géén actief zelfstandig proces maar een gevolg van ontwikkeling waarbij inzichten worden verkregen. Inzichten verdrijft onwetendheid en als onwetendheid verdreven is zijn begeerte en aversie eveneens verdreven. Dit wordt de onthoudingen (virati's) genoemd en er zijn 3 vormen van onthoudingen waarbij "onthouding door uitroeiing" de beste manier is om los te laten omdat het vanuit inzicht gebeurt. Middels onthoudingen zorgen we ervoor niet meer in begeerte en versie terecht te komen:

natuurlijke onthouding (sampattavirati)

Dit is het onthouden van onzuiver gedrag als de gelegenheid zich voordoet op basis van ego-gerichte factoren zoals status, aanzien of beroep. Iemand kan zich onthouden van stelen uit angst betrapt te worden wat zijn status zou schaden. Hoewel het onthouden ervoor zorgt dat er geen lijden wordt gecreëerd is de intentie om te onthouden onzuiver en conditioneel.

onthouding door het opnemen van leefregels (samãdãnavirati)=

Dit is het conditioneel naleven van (leef)regels om zodoende te voorkomen dat we lijden veroorzaken middels ons gedrag. Een verschil met natuurlijke onthouding is dat we middels het opnemen van leefregels de gelegenheid tot onzuiver gedrag deels uitbannen. Een monnik leeft in een klooster en en heeft geen bezit, heeft geen baan en geen andere verantwoordelijkheden en komt zodoende niet in situaties waarin een getrouwde burger wel in verkeert. De gelegenheid tot onzuiver gedrag is dan deels afwezig en zodoende komt deze onthouding voort uit (leef)regels.

onthouding door uitroeiing (samucchedavirati)

Dit is de meest zuivere vorm van onthouding, omdat het voortkomt vanuit een zuivere intentie. Iemand hoeft zich niet te ontrekken uit situaties om zich toch zuiver te gedragen. Het zuivere gedrag komt voort uit een diepgeworteld inzien en begrijpen wat bhavana-maya pañña wordt genoemd. Dit uitroeien is een proces op zich waarin de 4 onbegrensdheden ontwikkeld dienen te worden, vandaar uit is onthouding door uitroeiing pas mogelijk. De 4 onbegrensdheden zijn:

  • liefdevolle vriendelijkheid (mettã)
  • gelijkmoedigheid (upekkhã)
  • mededogen (karunã)
  • medevreugde (muditã)

Onthouding door van uitroeiing is een proces op zich waarbij positieve mentale factoren eerst ontwikkeld moeten worden. Hoe je dit kunt doen laat de 4e edele waarheid ons zien: magga.

→ lees hier verder...

4e edele waarheid: Magga - de waarheid van de weg

Gautama de Boeddha beschreef Magga als volgt:

En wat dan, monniken, is de edele waarheid van de weg die leidt tot het ophouden van het lijden? Het is het 8-voudige pad..." (Mahã-Satipatthãna-Sutta, DN 22, ii 312, 21).

De 4e edele waarheid is de uitleg over het 8-voudige pad. Deze kan je zien als handleiding voor de 3 meditatiemethoden die Gautama de Boeddha ontwikkeld heeft: vipassana, de jjhãna's en de 4 vormen van cultiveren van aandacht. De 8 paden zijn weer opgedeeld in 3 blokken:

  • sillã: de beoefening van moraliteit, het onthouden van alle onheilzame handelingen van lichaam en spraak.
  • samãdhi: de beoefening van concentratie zodat we de geest scherpen om vervolgens bewust naar onszelf te kijken en observeren.
  • pañña : het ontwikkelen van wijsheid en zuiver inzicht van onze ware aard.
Sillã Samãdhi
zuiver spreken zuiver concentratie
zuiver handelen zuivere neutraliteit
zuiver levensonderhoud zuivere observatie


Door het beoefenen van één der meditatietechnieken ontwikkeld én doorloopt je het 8-voudige pad. Zodoende krijg je diepe inzichten over de processen van begeerte en aversie die lijden doen veroorzaken. Door deze processen wordt zuiver inzicht verworden wat onwetendheid verdrijft. Tegelijk onthoudt men zich van onzuiver gedrag door onthouding door uitroeiing. Het volledig begrijpen en inzien van de 4 edele waarheden én het 8-voudige pad is een voorwaarde voor verlichting.

4 edele waarheden en het 8-voudige pad

Zoals reeds gezegd is de 4e edele waarheid het 8-voudige pad. Het 8e pad is op zijn beurt weer het volledig inzien van de 4 edele waarheden. De uitleg hierover is tweeledig: Enerzijds is dit geheel een cirkelredenatie waarin het ene het andere bevestigd. Anderzijds zijn er meerdere lagen waarop inzicht verkregen kan worden; allereerst zal alles cognitief begrepen gaan worden. Het cognitief begrijpen van de 4 edele waarheden leidt tot het cognitief begrijpen van het 8-voudige pad waarna de 4 edele waarheden gevoelsmatig begrepen gaan worden, etc... Op een steeds dieper niveau komen dezelfde leerstellingen en inzichten voorbij tot aan de verlichting aan toe.


4-edele waarheden 8-voudige pad  
 
waarheid van het lijden    
de waarheid van de oorsprong van het lijden
de waarheid van het ophouden van het lijden
het 8-voudige pad: - zuiver spreken
  - zuiver handelen
- zuiver levensonderhoud
- zuivere concentratie
- zuivere neutraliteit
- zuivere observatie
- zuivere gedachten
- zuiver inzicht 4-edele waarheden

→ lees hier verder...

Overgenomen van "https://dharma-lotus.nl/index.php?title=Tantra&oldid=2246"