Mineralen: verschil tussen versies

Uit dharma-lotus.nl
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(Nieuwe pagina aangemaakt met '{{voedingsmiddelen}} ''Mineralen'''' zijn, net als vitaminen, voedingsstoffen die in kleine hoeveelheden voorkomen in eten en drinken. Ze zijn nodig voor een goede gezondheid en normale groei en ontwikkeling. Ze leveren geen energie. Mineralen die je lichaam maar weinig nodig heeft heten spoorelementen. Het lichaam kan mineralen en spoorelementen niet zelf aanmaken. Je moet ze daarom binnenkrijgen via je eten en drinken. Er zijn essentiële (onmisbare) en...')
 
(geen verschil)

Huidige versie van 19 nov 2022 om 06:52

Categorie indeling
Home
Voeding
Paardenbloem.jpg
Voedingsmiddelen
Calorieën/Joule
Eiwitten
Koolhydraten
Mineralen
Vetten
Suiker
Vitaminen
Voedingsmiddelen (overzicht)
Persimmon.svg

Mineralen'' zijn, net als vitaminen, voedingsstoffen die in kleine hoeveelheden voorkomen in eten en drinken. Ze zijn nodig voor een goede gezondheid en normale groei en ontwikkeling. Ze leveren geen energie. Mineralen die je lichaam maar weinig nodig heeft heten spoorelementen.

Het lichaam kan mineralen en spoorelementen niet zelf aanmaken. Je moet ze daarom binnenkrijgen via je eten en drinken. Er zijn essentiële (onmisbare) en niet-essentiële mineralen en spoorelementen. Voor essentiële mineralen en spoorelementen bestaan aanbevelingen voor wat je elke dag nodig hebt.

Verschil vitaminen, minderalen en spoorelementen

Vitamines en mineralen worden vaak in één adem genoemd. In het lichaam zijn beiden onmisbaar bij veel processen. Lees hier wat precies de overeenkomsten en verschillen zijn. Zowel vitamines als mineralen haal je uit een gezonde voeding. Het zijn zogenaamde microvoedingsstoffen die zorgen voor belangrijke processen in het lichaam. Denk bijvoorbeeld aan de opbouw van de botten. Hierbij werken vitamine D en het mineraal calcium intensief samen.

Het belangrijkste verschil tussen vitamines en mineralen is een scheikundig verschil. Vitamines komen uit de levende natuur en kunnen door sommige planten of dieren zelf gemaakt worden, terwijl mineralen uit de dode natuur komen en door planten moeten worden opgenomen uit de aarde en door dieren uit voeding of water.

Naast mineralen zijn er ook spoorelementen. Het verschil tussen mineralen en spoorelementen is de hoeveelheid waarin het lichaam ze nodig heeft. Van mineralen heb je meer nodig dan van spoorelementen. Bekend is dat de mineralen calcium, magnesium, kalium, natrium, chloride en fosfor essentieel zijn. Essentiële spoorelementen zijn jodium, ijzer, chroom, koper, zink, mangaan, seleen en molybdeen. Voor het gemak zijn alle mineralen en spoorelementen te vinden onder mineralen.

Opname van mineralen en spoorelementen

Het lichaam neemt mineralen en spoorelementen op in de dunne darm. Hoeveel het lichaam opneemt hangt onder andere af van de vorm waarin ze aanwezig zijn en hoe goed ze oplossen in de darm. Het lichaam neemt over het algemeen mineralen uit voedingssupplementen gemakkelijker op dan mineralen uit eten.

Hoe goed je lichaam mineralen en spoorelementen opneemt hangt ook af van wat je verder hebt gegeten en gedronken. Zo neemt het lichaam mogelijk minder ijzer, zink, mangaan en chroom op als je één van de volgende stoffen binnenkrijgt: oxaalzuur uit rabarber, fytinezuur uit granen en peulvruchten en polyfenolen uit thee en koffie.

Een combinatie van bepaalde stoffen kan juist ook de opname beter maken. Zo neemt het lichaam ijzer uit plantaardige bronnen mogelijk beter op als er ook vitamine C aanwezig is. En voor de opname van calcium is vitamine D nodig. Maar in lange termijnonderzoek blijkt de invloed van andere voedingsstoffen op de opname van mineralen niet of nauwelijks aantoonbaar. Waarschijnlijk komt dat doordat een gevarieerd eetpatroon stoffen bevat die de opname verbeteren en stoffen die deze remmen. Ook is bij het schatten van de gemiddelde behoefte al rekening gehouden met de gemiddelde opname uit de darm. Hierbij is uitgegaan wat de Nederlander gemiddeld eet.

Verlies van mineralen en spoorelementen bij bereiden en bewaren

Er gaan geen mineralen en spoorelementen verloren door eten te verhitten. Wel kunnen er mineralen en spoorelementen oplossen in water tijdens het koken. Daarom geldt het advies om zo weinig mogelijk water te gebruiken bij het koken. Door bewaren van eten gaan geen mineralen verloren.

Gezondheidseffecten

Mineralen en spoorelementen zijn nodig voor een normale groei en ontwikkeling. Ook zijn ze nodig voor een goede gezondheid.

  • een tekort aan mineralen of spoorelementen komt in de westerse samenleving eigenlijk niet meer voor. Als het voorkomt is er sprake van eenzijdige eetgewoonte, langdurige ziekte of chronisch medicijngebruik.
  • bij teveel mineralen krijg je langdurig te veel mineralen of spoorelementen binnen, dan kan dat schadelijk zijn voor de gezondheid. Van natrium, calcium, magnesium, jodium, koper, selenium, zink en molybdeen kan je te veel binnenkrijgen. Een teveel aan mineralen krijg je alleen binnen als je langdurig supplementen met hoge doseringen gebruikt. Een uitzondering hierop vormt natrium. Doordat aan de meeste (bewerkte) voedingsmiddelen zout wordt toegevoegd, krijgt vrijwel iedereen te veel natrium binnen, wat de bloeddruk verhoogt en daardoor de kans op hart- en vaatziekten groter maakt.

De mineralen die je lichaam nodig heeft zijn

Calcium

calcium komt vooral voor in zuivelproducten zoals melk en kaas. Brood, groenten, peulvruchten en aardappelen bevatten veel minder calcium dan zuivelproducten, maar dragen wel bij aan de totale calciumvoorziening.

Magnesium

Magnesium komt in bijna alle voedingsmiddelen voor. Het gehalte aan magnesium verschilt per voedingsmiddel. Cacao en bittere chocolade, schelpdieren, garnalen, sojabonen en noten bevatten meer dan 100 milligram magnesium per 100 gram. Ook groene groenten, ongepelde granen en noten zijn rijk aan magnesium. Verder kan drinkwater een belangrijke bijdrage leveren aan de inname van magnesium. Dit is afhankelijk van het magnesiumgehalte van het drinkwater.

Fosfor

Fosfor komt in bijna alle voedingsmiddelen voor. Voedingsmiddelen zoals melk, vis, vlees en aardappelen bevatten relatief veel fosfor. Ook wordt fosfor, als bindmiddel, in de vorm van fosfaatzout toegevoegd aan voedingsmiddelen.

Kalium

Kalium komt bijna in alle voedingsmiddelen voor. Belangrijke bronnen van kalium zijn aardappelen, brood, melk en melkproducten, vlees en vleeswaren en groenten. Wanneer aardappelen en groenten met veel water worden gekookt gaat kalium verloren.

Natrium

Natrium is in bijna alle voedingsmiddelen en dranken aanwezig. In sommige voedingsmiddelen en dranken komt natrium van nature voor. Verder wordt natrium in de vorm van zout tijdens het productieproces, het bereiden van de maaltijd of aan tafel toegevoegd. Omdat er geen aanbevolen dagelijkse hoeveelheid door de Gezondheidsraad is vastgesteld, staan hieronder voor enkele producten de hoeveelheid als percentage van de geadviseerde inname van 2,4 gram natrium (= 6 gram keukenzout) weergegeven. Er staan alleen voedingsmiddelen weergegeven waaraan natrium is toegevoegd.

Chloor

Chloor regelt de vochtbalans samen met natrium en kalium. Het zit in brood, kaas en bewerkt vlees.

Welke spoorelementen heb je nodig?

De spoorelementen die je lichaam nodig heeft zijn:

IJzer

IJzer komt voor in vlees en vleesproducten, aardappelen, brood en groenten. De belangrijkste leveranciers voor ijzer in de Nederlandse voeding zijn brood en vlees(waren).

Jodium

Jodium komt van nature voor in zeewater, in grond en in drinkwater. Via deze wegen komt jodium in voedsel als zeevis en groenten terecht. Ook melk en melkproducten leveren een bijdrage aan de jodiuminname. In de Warenwet is vastgelegd dat brood en broodvervangers, vleesproducten en keukenzout en keukenzoutvervangers verrijkt mogen zijn met jodium.

Koper

Koper komt vooral voor in orgaanvlees, zeevis, schaal- en schelpdieren, noten en graanproducten. Ook groente en fruit en cacaoproducten bevatten koper.

Zink

Zink zorgt voor de opbouw van eiwitten, groei en ontwikkeling van weefsel en een goede werking van het afweersysteem. Zink komt vooral voor in vlees, vis, volkorenbrood, peulvruchten en rijst.

Selenium

Seleen is in bijna alle voedingsmiddelen aanwezig. Het gehalte aan seleen in plantaardige producten hangt af van het gehalte aan seleen van de bodem. Granen zijn over het algemeen rijker aan seleen dan groenten. Orgaanvlees zoals lever en nier bevat veel seleen en hetzelfde geldt voor vis en schelpdieren.

Mangaan

Mangaan komt voor in granen, rijst, noten, bladgroenten, fruit, vlees, vis en thee. Er zijn geen algemene gegevens beschikbaar over de hoeveelheid mangaan in voedingsmiddelen in Nederland.

Molybdeen

Molybdeen komt vooral voor in peulvruchten, granen en noten. Andere goede bronnen van molybdeen zijn orgaanvlees, melk en eieren. Het gehalte aan molybdeen in plantaardige voedingsmiddelen is afhankelijk van de hoeveelheid molybdeen in de bodem waarop de voedingsmiddelen groeien. Er zijn geen algemene gegevens beschikbaar over de hoeveelheid molybdeen in voedingsmiddelen in Nederland.

Chroom

Graanproducten met een hoog gehalte aan zemelen bevatten veel chroom. Het is niet duidelijk of chroom uit deze producten ook goed opgenomen kan worden. Verder komt chroom vooral voor in biergist, volkorenbrood, groente, rietsuikermelasse, vlees en lever. Vlees, gevogelte, en vis bevatten per portie tussen de 1- 2 microgram chroom. Het gehalte aan chroom in groente en fruit is zeer wisselend.

Fluoride

Fluoride beschermt tegen tandbederf en wordt toegevoegd aan tandpasta.

welke spoorelementen heb je niet nodig

Er bestaan ook spoorelementen die niet essentieel (onmisbaar) zijn. Het gaat om arseen, borium, kobalt, lithium, lood, nikkel, silicium, tin en vanadium. Hiervoor bestaan daarom ook geen aanbevelingen voor wat je elke dag nodig hebt. In grotere hoeveelheden dan van nature aanwezig in de voeding, zijn de meeste van deze stoffen giftig.