|
|
| Regel 1: |
Regel 1: |
| [[File:5buddha0.jpg|thumb|250px|De 5 Dhyani Buddha's]]
| | ==De 5 Dhyana Boeddha's en hun gebied== |
| {{Boeddhistische Goden}}
| |
| De '''5 dhyani Boeddha's''', ook wel de 5 [[Boeddha|Boeddha's]] van Wijsheid verwijzen naar de vijf boeddha's in het [[mahayana boeddhisme]] en [[Tibetaans boeddhisme]]. [[Jhana|Dhyani (Jhãna]] is Sanskriet voor concentratie of [[meditatie]]. Ze geven de vijf kwaliteiten weer van [[Gautama de Boeddha]].
| |
|
| |
|
| [[het Boeddhisme in Tibet|Tibetaanse Boeddhisten]] geloven dat de [[Adi-Boeddha]], het oudste en hoogste wezen, de Dhyani Boeddhas heeft gecreëerd via zijn meditatieve krachten. De vijf Dhyani Boeddha‘s zijn hemelse Boeddha’s die we tijdens meditatie visualiseren. Het woord Dhyani is afgeleid van het Sanskriet dhyana, wat betekent “meditatie.” De Dhyani Boeddha worden ook wel Jinas genoemd (“Overwinnaars”).
| | De vijf Boeddha's zijn een gebruikelijke onderwerp in mandala's. Ze hebben allemaal een positie in de mandela: |
|
| |
|
| ==Transcedente wezens== | | {| class="wikitable" |
| | | |- style="vertical-align:top;" |
| Ze zijn geen historische figuren, zoals Gautama de Boeddha, maar transcendente wezens die de universele goddelijke principes of krachten symboliseren. De Dhyani Boeddha’s vertegenwoordigen verschillende aspecten van het [[verlichting|verlichte]] [[bewustzijn]] en zijn grote genezers van de geest en de ziel. Zij zijn onze gidsen voor spirituele [[transformatie processen|transformatie]].
| | | style="height:100px; width:100px; text-align:left;" | |
| | | | style="height:100px; width:100px; text-align:center;" | [[Amoghasiddhi]] (noord) |
| Traditioneel is elke Dhyani Boeddha geassocieerd met bepaalde attributen en symbolen. Ieder belichaamt een van de vijf wijsheden, welke tegenstrijdig zijn aan de vijf dodelijke vergiften die het uiteindelijke gevaar voor de geestelijke vooruitgang van de mens zijn en hem vasthouden aan het wereldse bestaan. Naar deze dodelijke vergiften zijn de [[Woeste goden]] vernoemd. Mahayana-Boeddhisten leren dat de Dhyani Boeddha’s in staat zijn om de vijf vergiften in hun transcendente wijsheid te transmuteren. Het [[Tibetaans dodenboek|Tibetaanse Boek der Doden]] beveelt aan om toegewijd te mediteren op de Dhyani Boeddha’s, zodat hun wijsheid de negatieve krachten zullen vervangen.
| | | style="height:100px; width:100px; text-align:right;" | |
| | | |- style="vertical-align:middle;" |
| ==Iconografie van de Dhyani Boeddha's== | | | style="height:100px; width:100px; text-align:left;" | [[Akshobhya]] (oost) |
| | | | style="height:100px; width:100px; text-align:center;" | [[Vairocana]] (voornaamste Boeddha) |
| Iedere Boeddha regelt een van de richtingen van het universum en een van de kosmische rijken van ether, lucht, water, aarde en vuur. De Dhyani Boeddha’s verpersoonlijken ook de [[5 khanda's]], componenten die het kosmische bestaan vormen en de menselijke persoonlijkheid. Deze componenten zijn bewustzijn, vorm, gevoel, perceptie en volheid.
| | | style="height:100px; width:100px; text-align:right;" | [[Amitabha]] (west) |
| | | |- style="vertical-align:bottom;" |
| Daarnaast is elke Dhyani Boeddha geassocieerd met een specifieke kleur, [[mudra]], symbolisch dier dat zijn troon ondersteunt, heilig symbool en bija (een metafoor voor de herkomst en oorzaak van zaken, zowel in het hindoeïsme als boeddhisme).
| | | style="height:100px; width:100px; text-align:left;" | |
| | | | style="height:100px; width:100px; text-align:center;" | [[Ratnasambhava]] (zuid) |
| De bija vertegenwoordigt de essentie van de Dhyani Boeddha. Je kunt het gebruiken met de heilige lettergreep [[Ohm]] (of Aum) en de naam van de Boeddha om een mantra te maken. Een mantra wordt gedefinieerd als een reeks mystieke lettergrepen die een esoterische betekenis hebben. In het Hindoeïsme en Boeddhisme, spreken discipelen mantra’s uit om de kracht en aanwezigheid van een goddelijk wezen op te roepen. In sommige tradities gebruiken devotees mantra’s in meditatie om hen te helpen een te worden met de godheid die ze aanroepen.
| | | style="height:100px; width:100px; text-align:right;" | |
| | | |} |
| ==Oorsprong== | |
| | |
| De 5 Dhyani boeddha's zijn een ontwikkeling van de boeddhistische [[Tantra|tantra's]] en werden later geassocieerd met de drie-lichamen van boeddhaschap.
| |
| | |
| * Vairocana is de 1e Dhyani Boeddha, belichaamt soevereiniteit. [[Het Boeddhisme in Japan|Japanse Pure Land Boeddhisten]] denken dat Vairocana en de andere Dhyani Boeddha's manifestaties zijn van [[Amitabha]] maar Japanse Shingon Boeddhisten denken dat Amitabha en de andere Dhyani Boeddha's manifestaties zijn van Vairocana.
| |
| | |
| * Akshobhya is de 2e Dhyani Boeddha die standvastigheid belichaamt en naar het oosten kijkt. Hij zit in de Vajraparyanka-houding (ook bekend als Bhūmisparśa), met de rechterhand op de rechterknie, de handpalm naar binnen gekeerd en de middelvinger de grond rakend.
| |
| | |
| * Amitābha (Japans: Amida) is de oudste Dhyani Boeddha, die licht belichaamt en naar het westen is gericht, en is de centrale figuur in het Pure Land-boeddhisme. Een standbeeld van Amitābha heeft, zittend, een samadhi mudrā met beide handpalmen naar boven gericht, op elkaar, in zijn schoot.
| |
| | |
| Wanneer deze boeddha's worden weergegeven in mandala's, hebben ze niet altijd dezelfde kleur of zijn ze gerelateerd aan dezelfde richtingen. Met name Akshobhya en Vairocana kunnen worden verwisseld. Wanneer weergegeven in een Vairocana-mandala, zijn de Boeddha's als volgt gerangschikt:
| |
| | |
| {{5 Dhyani boeddhas}}
| |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| [[Categorie: Goden binnen het Boeddhisme]]
| |